Een no man's land is het. Spitsbergen is van Spitsbergen. Van ijsberen, walrussen, poolvossen en vogels. En van de 3.000 menselijke inwoners. SNP organiseert expedities door een van de laatste wildernissen op aarde. Voor bioloog en Spitsbergenkenner Ko de Korte is de leegte van het landschap pure poëzie.
Lieflijke kust
Een landing op het vliegveld van de hoofdstad Longyearbyen doet niet vermoeden dat het eiland in de zomer voor vijfenvijftig procent door sneeuw en ijs bedekt is, waarvan zestig procent gletsjer. De toendravlakte langs de kust toont het meest lieflijke gezicht van Spitsbergen. Kleurrijke mijnwerkershuisjes, gevarieerde vegetatie en deels groene heuvels, die het onherbergzame binnenland aan het zicht onttrekken. De 1.800 inwoners van Longyearbyen beschikken over een winkelcentrum, boerderij, een kerk, een begraafplaats, de meest noordelijke camping ter wereld en ja, zelfs een dependance van een Noorse universiteit met een faculteit Arctische wetenschappen.
Pioniersgevoel
Maar even buiten Longyearbyen is het stil. Leegte regeert het binnenland. Soms de schichtige blik van een poolvos, grazende rendieren of eenden. Maar vooral ijs, veel ijs, in verschillende kleurschakeringen, afhankelijk van de lichtinval. Slechts weinig reizigers wagen zich dieper in het onherbergzame, vergletsjerde land. Dit in tegenstelling tot SNP avonturiers die deelnemen aan internationale wandelexpedities. 's Nachts vaar je, overdag zet je met behulp van rubberen zodiacs voet aan land om te wandelen. Dit roept bij Ko de Korte een pioniersgevoel op: 'Het binnenland van Spitsbergen heeft geen faciliteiten; geen horeca, geen toilet, niets. Je bent geheel op jezelf aangewezen. Iedere beweging landinwaarts is een ontdekkingstocht door een gebied met een hoogalpien karakter, op zeeniveau'.
IJzige woestijn
Ko vergelijkt poolbeleving graag met woestijnbeleving. De leegte intrigeert hem. 'Spitsbergen heeft een rijke fauna en flora, vooral het kustgebied. Toch ademt het landschap leegte, die je lopend landinwaarts het sterkst ervaart. Soms wandel je uren over ijs zonder wild te zien. Maar dat hoeft ook niet, het landschap zelf spreekt. Spitsbergen is dé plek om ijsberen te zien, toch is de trefkans gering. Gelukkig maar, des te meer geniet je van een onverwachte ontmoeting.'
Bruisende fauna
Waar het binnenland juist verstilt, bruist het kustgebied van het leven. Reizen per schip biedt een unieke kans om de kustfauna te beleven. 'Vanaf het schip zie je steeds meer walvissen, als gevolg van internationale bescherming. Maar ook walrussen nemen in aantal toe. Dankzij bescherming laten deze markante dieren zich samen met zeehonden rustig bezichtigen. Vogelaars komen ogen tekort door de rijke vogelpopulatie.
De beleving van het eenzame landschap laat zich voor Ko moeilijk in woorden vatten. Hij refereert aan poëzie en muziek als expressiemiddel. Zijn liefde voor Spitsbergen en poolreizen deelt hij graag met anderen. 'Een gedeelde menselijke ervaring van een onmenselijk landschap'.