Vlucht naar Lissabon. Aansluitend rijd je via de nieuwe kilometerslange brug over het estuarium van de Taag, naar het aan de overzijde gelegen plaatsje Alcochete.

Deze eerste dag staat in het teken van de slikken, schorren, akkers en graslanden in het mondingsgebied van de Taag. Aan de oostzijde van het estuarium is het een stuk rustiger dan aan de drukke westkant, waar Lissabon ligt. We rijden via Herdade de Barroca en Pancas door een stil akkergebied naar de brug bij Ponte Alto, waar we een van de zijtakken van de Taag oversteken naar de uiterste zuidpunt van dit grotendeels tot akkerland omgetoverde eiland in de brede Taag rivier. Voor dit strikt beschermde natuurgebied hebben we speciale toegang en bezoeken we onder begeleding van een lokale vogelaar. De slikken en sloten bij Ponte da Erva zijn een paradijs voor waadvogels en steltlopers. Maar ook flamingo's, lepelaars, de zwartkopmeeuw en de reuzenstern kunnen we hier vinden. Ook de zwarte ibis, de purperkoet, de kleine zilverreiger, de ralreiger, de kwak, de visarend, de grote karekiet, de snor, de blauwvleugeltaling, de krooneend, de bruine kiekendief, de griel, de grijze wouw en de grote stern worden hier waargenomen. Terug in Alcochete kunnen we tegen de avond nog een wandeling maken in de directe omgeving van Alcochete, naar het zoutpannencomplex Salinas do Samouco, pal ten westen van het dorp.

We staan vroeg op want vandaag wacht ons een lange reisdag, waarbij we in totaal 250 km afleggen. Centraal staat vandaag het vogelreservaat van de rivier de Sado. Door de landelijke Portugese vogelbescherming wordt gesteld dat in dit uitgestrekte estuarium op een gemiddelde dag  80 soorten te zien zijn en op een goede dag zelfs 100. Het gebied ligt aan de getijderivier de Sado en bij laagwater foerageren er duizenden vogels.  ’s Ochtends bezoeken we aan de noordzijde de zoutpannen van Gambia. Dan nemen we bij de stad Setúbal de veerboot naar het schiereiland van Troía, dat het estuarium van de Sado scheidt van de oceaan.  Tijdens de oversteek maken we kans om tuimelaars te zien, waarvan een grote populatie in het estuarium leeft. De weg over het schiereiland van Troía  is eveneens interessant: rechts van ons de duinen en de oceaan, links de slikken en schorren van het estuarium. We houden hier meerdere stops. Let vooral op de middelste zaagbek, de oeverpieper, de blauwborst, de bergfluiter, de kuifleeuwerik, de regenwulp, de graszanger, de Moorse nachtzwaluw, de kwartel, de roodkeelduiker, de poelruiter, de grote pieper, de vale gierzwaluw, de ijsvogel en vele eendensoorten, steltlopers en roofvogels.  Na het dorpje Cabanas de Carrasquiera, met zijn markante witte huisjes met rieten daken, is het nog bijna 2 uur rijden tot de volgende accommodatie in Castro Verde.

Vandaag verkennen we het uitgebreide steppegebied ten noorden, zuidoosten en oosten van Castro Verde.  Je gaat op zoek naar de grote trap, de kleine trap, de zwartbuikhoender, de witbuikhoender, de rode wouw, de steenarend, de Spaanse keizerarend, de vale gier en de monniksgier. In de dunbevolkte deel van Portugal, met uitgestrekte graslanden en een halfopen dehesa-landschap van extensief bewerkte akkers en weilanden met verspreide bosschages van hoofdzakelijk kurkeik, zijn het hele jaar door de blauwe ekster, de kleine zwartkop, de blauwe rotslijster, de graszanger en de Provençaalse grasmus te zien. Kortom: dit is een dag waarop je soorten ziet die je aan de kust niet zult tegenkomen.  We brengen als de tijd het toelaat ook een bezoek aan het informatiecentrum, Vale Goncalinho Envinronmental Education Centre.

Noot: Deze tocht is alleen uitvoerbaar wanneer het droog is en ook de dagen er voor niet al te veel neerslag is gevallen. Mocht dat wel het geval zijn dan kan het eerste deel naar Guerreiro en vervolgens naar Aipo  via de kleinere verharde wegen naar deze plaatsen. Het tweede deel vanaf Alvares is dan onmogelijk.

Vandaag is weer een reisdag en verlaten we de Alentejo. We bereiken het uiterste zuiden van Portugal: de Algarve. De rit naar de zoutpannen van Castro Marim is 110 km, maar de wegen door het binnenland zijn smal en er is van alles te zien onderweg. Bovendien maken we een omweg naar de kloof Pulo de Lobo in de Rio Guadiana, ten noordoosten van Amendoeira. De griel, de steenuil, de kuifkoekoek en de grauwe gors zijn regelmatig te zien in dit droge, stenige landschap. Ook komen er meerdere soorten leeuweriken voor: de kuif-, kleine kortteen-, kalander- en de zeldzame theklaleeuwerik.  Dan rijden we naar de zoutpannen bij Castro Marim, aan de monding van de Rio Guadiana, de grensrivier met Spanje.  Hier  bezoeken we de kwelders en zoutpancomplexen bij het bezoekerscentrum. Een wandeling door de Cerro de Buffo zoutpannen naar Barquinha en de Carrasqueiera Cree levert interessante waarnemingen op: onder meer kluten en steltkluten, flamingo’s, de adouins meeuw, de dunbekmeeuw, de griel, de lepelaar, de Spaanse mus en de geoorde fuut. Aan het eind van de dag is het nog een klein stukje rijden naar ons volgende hotel aan de oever van de lagune van Ria Formosa.

Wie wil kan bij zonsopkomst in de directe omgeving van het hotel de drassige oevers van de lagune van Formosa afstruinen naar interessante soorten. Na het ontbijt gaan we het water op en verkennen de ondiepe wateren van de uitgestrekte lagune van Ria Formosa, een prachtig gebied! De soortenlijst die we vanavond opmaken zal aanzienlijk zijn. We maken kans op o.a. de zwarte ibis, de woudaap, de krooneend, de smient, de purperkoet, de dwergstern en de Kaspische stern. In de rietkragen schuilen het hele jaar door de Provençaalse grasmus, de graszanger, de Sardijnse grasmus en de blauwborst. Ook het rode St.Helenafazantje, een exoot, komt in de rietvelden voor, evenals de zwartkopmeeuwen en de adouins meeuwen  Af en toe waagt een westelijke rifreiger de oversteek. Vanaf Fuzeta stappen we op een ondiepe boot die speciaal voor ons is afgehuurd en die ons gedurende de dag, afhankelijk van het getijde en afhankelijk van de locatie van de interessantste en grootste groepen vogels op dat moment, door de lagune voert. Op verschillende eilandjes, sommige bewoond, andere onbewoond, gaan we aan land. Op Armona kunnen we in het schilderachtige dorpje even iets drinken in een van de cafeetjes. Weer terug in Fuzeta wacht ons een smakelijk avondmaal met vers gevangen vis uit de lagune, voordat we terugrijden naar ons hotel.

Het grootste deel van de dag besteden we nog in de omgeving van het hotel en langs de boorden van Ria Formosa. Zo kunnen we onder meer een wandeling maken naar de zoutpannen van Sitio das 4 Aguas en naar Santa Luzia. Maar ook in de directe omgeving van het hotel kunnen we langs de waterkant wandelen op zoek naar aanvullingen op wat we gisteren wellicht gemist hebben. In de namiddag rijden we over de snelweg westwaarts, op weg naar de uiterste zuidwestpunt van Portugal. Onderweg houden we een uitgebreide stop bij de Lagoa dos Salgados: een brakwaterlagune die door een duinenrij van de oceaan gescheiden is. De lagune, die ’s zomers meestal droog staat en zich in het najaar langzaam vult met regen- en rivierwater (en met zeewater als de eerste herfststormen het zeewater over de duinen heen jaagt) is vol van gevleugeld leven. Vooral de grotere vogelsoorten zijn hier opvallend aanwezig: flamingo’s, purperreigers, zwarte ibissen, de purperhoen en de ralreiger. Verder maken we hier in het late najaar waarschijnlijk kans op de kemphaan en de bosruiter, foeragerend in de slikken.  Na dit bezoek is het nog een klein uurtje rijden tot we onze laatste verblijfplaats bereiken: Vila do Bispo. Hier dineren we ’s avonds in een restaurant. In totaal rijden we vandaag ca. 145 km.

Vanuit de vissershaven van Sagres, op 9 km van ons hotel, maken we een ca. 3 uur durende tocht op zee, op zoek naar de pelagische soorten. Ook maken we goede kans op dolfijnen en wellicht een walvissoort.  Warm aangekleed en voorzien van een zwemvest stappen we in snelle zodiacs, die het mogelijk maken een flink eind de zee op te gaan. De trip is gepland op dagen dat ook de vissers de zee op gaan. Waar zij hun netten binnenhalen en visafval teruggooien maken we goed kans om veel soorten te zien. We kijken uit naar de grote pijlstormvogel, de vale pijlstormvogel, de grauwe pijlstormvogel, het stormvogeltje, het vaal stormvogeltje en het Wilsons stormvogeltje. Maar ook van de Noord-Atlantische soorten die in het najaar naar het zuiden afzakken zien we mogelijk jan-van-genten, grote en middelste jagers, de visdief, de noordse stern en de rosse franjepoot. Als de weersomstandigheden ongunstig zijn, wordt de zee-excursie verplaatst naar dag 9. ’s Middags gaan we naar de Monte da Cabranosa, een verhoogd heidegebied met lage vegetatie ten noorden van Sagres: een ideale plek voor de observatie van de vogeltrek. Bij gunstige omstandigheden maken we hier kans op grote aantallen overtrekkende soorten zoals de wespendief, de rode wouw, de slangenarend en de dwergarend. Maar ook vale gieren, aasgieren, ooievaars, zwarte ooievaars, en talrijke zangers kunnen we hier waarnemen.

Deze laatste dag staat geheel in het teken van de vogeltrek langs de steile kliffen van de Cabo São Vicente, de uiterste zuidwestpunt van Portugal en ook van heel Europa.  Het is een spectaculair landschap van steile kliffen waar de oceaan onophoudelijk tegenaan beukt.  Hier concentreert zich de najaarstrek en worden bij ongunstige winden de vogels gedwongen te landen en te wachten op gunstiger omstandigheden voor de oversteek naar Afrika. Dus ook als de wind ongunstig is zorgt de stuwing voor grote aantallen vogels op een heel klein gebied. In de omgeving van de kaap en verder in het binnenland maken we enkele korte wandelingen. Zoals bijvoorbeeld bij Vale Santo waar we door een heideachtig landschap naar de kliffenkust kunnen wandelen. Hier zien we mogelijk de kuifaalscholver, maken we kans op de slechtvalk en zien we met het nodige geluk de Eleonora’s valk. Naast de trekvogels zijn hier in het najaar ook overwinteraars te vinden zoals de beflijster en de Alpenheggemus, maar ook soorten die hier het hele jaar verblijven, zoals de Alpenkraai en de Provençaalse grasmus. ’s Avonds dineren we voor de laatste maal in een van de restaurantjes van Vila do Bispo.

Een rit van ca. 110 km (ca. 2 uur) brengt ons bij het vliegveld van Faro, vanwaar we naar Nederland terugvliegen.